Wanneer je Maarten Van Dongen ontmoet, voel je meteen zijn passie voor kunst en cultuur. Als directeur/bestuurder van Bibliotheek Velsen en KunstForm en als inwoner van het projectgebied, heeft hij een unieke kijk op Pont tot Park. Met veel bevlogenheid vertelt hij over wat er gebeurt in zijn instellingen en deelt hij zijn ideeën over hoe Pont tot Park daardoor versterkt kan worden.
De positie van de bibliotheek binnen Pont tot Park is op dit moment nog niet helder. Drie jaar geleden, toen ik hier begon, lagen de plannen klaar om het gebouw van KunstForm te slopen en de Stadschouwburg te verbouwen. KunstForm zou in die opzet naar de bibliotheek verhuizen. Dit vonden wij geen toekomstbestendige keuze en het strookte niet met onze visie. Deze zomer gaat de verbouwing van de Schouwburg van start en zullen de dansstudio’s daar naartoe gaan verhuizen. Ik zou natuurlijk graag zien dat de bibliotheek in Pont tot Park een centrale plek krijgt, maar dan wel in een passend pand.
De bibliotheek heeft een centrale functie, wat vraagt om een multifunctioneel gebouw waar mensen zich thuis voelen. De bibliotheek is een ruimte buitenshuis waar je kunt werken, studeren, ontspannen, en meer; een third space noemen ze dat. Iedereen kan en mag hier zijn, zonder verwachting en mensen voelen zich veilig. Daarom bieden we ook plaats aan samenwerkingspartners zoals Socius, Welzijn, de Hartenkampgroep en Matchez. Mensen kunnen hen hier op een laagdrempelige manier bezoeken. Wat onze organisatie dus fysiek nodig heeft, is een grote open ruimte die multifunctioneel is ingericht. Onze huidige locatie is daarvoor zo slecht nog niet.
De rol van de bibliotheek en cultuureducatie worden steeds belangrijker in de maatschappij. De wetgeving verandert en de bibliotheek is nu onderdeel van de vitale infrastructuur. De overheid wil graag een faciliterende rol innemen, maar slaagt daar nog niet altijd goed in. Wij moeten dus zelf bepalen waar we naartoe gaan, en dat vraagt om creativiteit en aandacht voor gemeenschaps- cultureel gevoel.
Educatie en ontwikkeling zijn wettelijke taken die gaan over zelfontplooiing, maar ook ontmoeting en debat zijn speerpunten binnen de Bibliotheekwet. Sociale inclusie staat bij ons dus centraal. We zorgen niet alleen voor kwetsbare groepen, maar willen iets bieden voor iedereen. We willen een plek zijn waar mensen samenkomen en waar iedereen kan deelnemen en bijdragen. Tijdens de energiecrisis bijvoorbeeld, kwamen mensen letterlijk bij ons om de kou thuis te ontvluchten, daar zijn we direct op ingesprongen.
Binnen Pont tot Park lijkt het soms alsof elementen uit het verleden het project maar blijven beïnvloeden en dat er nog steeds geen duidelijke visie is. Het project moet wat mij betreft gebaseerd zijn op kernwaardes en een heldere visie, zodat iedereen begrijpt waarom bepaalde keuzes worden gemaakt. Ik vind het van groot belang dat de motivatie en kernwaarden van degenen die de beslissingen nemen, overeenkomen met die van de gemeenschap waarvoor ze dat doen. De betrouwbaarheid van alle betrokkenen staat centraal. Terwijl je tegelijkertijd ook moet snappen dat bepaalde grote spelers enorm risico's lopen en dus niet altijd openlijk hun kaarten op tafel kunnen leggen. Toch blijft de integriteit van alle deelnemers van het grootste belang. Als bibliotheek en KunstForm hoeven we in het project niet prominent zichtbaar te zijn, maar voelen we ons wel de wortels van de community en zien wij het als onze rol om het proces te stimuleren en te ondersteunen, zonder per se op de voorgrond te treden.
Pont tot Park moet bijdragen aan een toekomstbestendig IJmuiden, maar dit vereist een duidelijke visie en gezamenlijke actie. We moeten vooruit kijken, niet steeds terugkijken naar het verleden. Dit is overigens niet slechts de verantwoordelijkheid van één persoon of organisatie, maar van de hele gemeenschap. Pont tot Park is niet alleen een fysieke transformatie , maar ook een sociale en culturele. Daarbij zijn partijen nodig die richting geven en mensen verenigen. Als Bibliotheek en KunstForm kunnen wij een belangrijke bijdragen leveren door zelfontplooiing, cultuur en sociale inclusie te bevorderen.